Kortagerð ...Vel hugsuð kennsla í kortagerð getur skipt sköpum. Reynsla úr þróunarverkefninu Orði af orði sýnir að ein besta leiðin til að kenna kortagerð er að styðjast við sýnikennslu í fyrstu, þá með stigvaxandi þátttöku nemenda, allt þar til þeir þurfa ekki lengur á þeim stuðningi að halda og geta sjálfir kortlagt án stuðnings kennara.
Þetta er ferli sem tekur misjafnlega langan tíma. Því eldri sem nemendur eru þess auðveldar tileinka þeir sér að jafnaði kortagerðina. Það er þó einstaklingsbundið, sumir eru eldsnöggir að átta sig á kortagerðinni meðan aðrir þurfa lengri tíma til að ná tökum á henni. Þegar meirihluti nemenda í námshóp ræður við að spreyta sig sjálfstætt á kortagerð, hættir kennari sýnikennslu en skipuleggur para- eða hópavinnu og veitir stuðning eftir því sem þarf. Þá er kortagerðin komin af kennslustigi og við tekur þjálfunarstig. Á því stigi breytast kortin að jafnaði, hætta að vera alveg eins og kortin sem kennari gerði en taka á sig persónulegri blæ – nær enginn býr til alveg eins kort og annar. Mikilvægt er að ýta undir að nemendur þrói eigin stíl, markmiðið er að kortagerðin verði hverjum sem tömust og eðlilegust. |
... á þremur stigumÍ kennslu er skynsamlegt að horfa til kortagerðar á þremur stigum. Á fyrsta stigi kortleggur nemandi eitthvað sem hann getur auðveldlega kallað fram úr minni. Það er góð leið til að hefja kennslu og ein einfaldasta leiðin er að kortleggja sjálfan sig, áhugamál, fjölskyldutengsl, vinahóp o.s.frv. Byrjað er á lykilhugtaki (t.d. ég), út frá því koma undirhugtök (t.d. áhugamál og vinir), út frá þeim koma smáatriði (t.d. áhugi á íþróttum) og kortið tekur á sig mynd í þessu flæði.
Á öðru stigi kortleggur nemandinn efni sem hann rifjar upp, vinnur út frá lykilhugtaki, býr til undirhugtök og setur undir þau atriði sem hann man eftir og þannig tekur kortið á sig mynd. Í kjölfarið leitar nemandinn frekari upplýsinga (skoðar t.d. námsbækur eða annan efnivið) og bætir við kortið frekari upplýsingum. Kortagerðin er því sambland upprifjunar og náms. Á þriðja stigi kortleggur nemandi jafnóðum það sem hann lærir. Kortagerðin er samhliða námi og til að styðja við námið. Nemandinn dregur fram úr námsefninu aðalatriði, flokkar í yfir- og undirflokka – brýtur efnið til mergjar á röklegan og myndrænan hátt og lærir efnið. Að lokinni kortagerð á nemandinn að geta sagt öðrum frá inntaki kortsins, lýst efninu í eigin orðum. |